Aşık Edebiyatı geleneği Azerbaycan Edebiyatı'nın en zengin kolunu teşkil eder. Bu geleneğin köklerini çok gerilere götürebildiğimiz gibi yayılma alanının da geniş olduğunu görürüz. Bu edebiyatın ilk örneklerini halkın bedii düşüncesi şekillendirmiş olup yıllarca halkla içiçe yaşamıştır.
Kaynağını ozanlık geleneğinden alan ve bu mirastan beslenen aşık, günümüzde de büyük bir heyecanla süslediği hayatımızın güzelliklerini, kopuz dünyasının yadigarı telli sazın dili ile terennüm eden bir sanatkar olarak faaliyet göstermektedir. Bu faaliyet çerçevesinin ozanla birleştirdiği aşık, şüphe yok ki; kendi geçmişini yine selefi olan ozana borçludur.
Ozan gibi aşık da, halkın sözcüsü olmuştur. Azerbaycan halkı arasında mühim bir yeri olan ozanlar, Oğuzların en eski şairidir. Ozanlar şairliklerinin yanında sihirbazlık, musikişinaslık, rakkaslık, hekimlik ve buna benzer işleri de üzerlerine almışlardı. Ozanlar, en eski devirlerden bu yana kopuzları eşliğinde çalıp söylemişler ve geride birçok miras bırakarak bu dünyadan göçmüşlerdir. Fakat ne yazık ki, bugün bu mirasın çok az bir kısmı elimizdedir. Bu eski şairlere; Altay Türkleri Kam, Tunguzlar Şaman, Moğol ve Buryatlar Bo ve Bukne, Yakutlar Oyun, Samoyetler Tadıben, Fin-Uğurlar Tiotoejoe (bakıcı), Kırgızlar ise Bahşı, Bahsı adını vermişlerdir.
Eski Türklerin; Hun, Köktürk ve Uygurların efsane ve destanlarının (Alp Er Tonga, Oğuz Kağan, Bozkurt, Türeyiş, Göç vb.) yayılıp bize kadar ulaşmasında ozanların büyük rolü olmuştur. Yine ozanlar, halkın dünya görüşünün temsilcileri olmuşlardır. Bunların dışında ozanlar, muhtelif merasimlerin icrasında, bilhassa sığır, av, şölen, kurban ve matem ayinlerine katılmışlar ve bu törenleri yönetmişlerdir.
Gerek Azerbaycan Edebiyatı'nda, gerekse Anadolu Edebiyatı'nda, ozanlık geleneğinin en büyük temsilcisi olarak Dedem Korkut kabul edilir. O, yeni doğan çocuklara ad vermenin yanında, müşkil işleri halletmekte, kopuz çalmakta ve şiir koşmaktadır. Ozandan aşığa geçişteki en son temsilci de yine Dedem Korkut'tur. O, bu yönü ile bilebildiğimiz son ozanımızdır.
Her türlü duygu ve düşünceleriniz için bize buradan ulaşabilirsiniz.