"İstanbul'un unutulan türküleri hangi arşivlerde?" diye sorduğunuzu da duyar gibi oluyorum.
Aslında parça parça birkaç arşivde. Ama asıl belgeler ve kayıtlar 1982 yılında Hacettepe Üniversitesi'ne bağlanan Ankara Devlet Konservatuarı'nın mütevazı bir odasında saklanıyor. Biz bu odaya "Folklor Arşivi" diyoruz. "Folklor Arşivi" sözünü de bize büyüklerimiz öğretti.
Bu arşivin ahşap ve kırık dökük dolaplarının içinde en eski kayıt tekniklerinden biri olan "tel" ve büyük kısmı açık balmumu renginde "plaklar" var. Türkülerin asılları, bu tel ve plaklara kayıtlı. Yine açık ya da kısmen kapalı vitrinlerin raflarında sıra sıra dizilmiş klasörler var. Onların içinde de yüzlerce sayfa tutan anket fişleri ve türkü derleme fişleri bulunuyor. Klasörlerden arta kalan raflarda ise kutular içinde muhafaza edilen ve çoğunluğu yarımşar saate denk gelen 1200 feetlik B bantları sıralanmış. Bazı raflarda 2400 feetlik A bantları ve 600 feetlik C bantları da mevcut. Açık raflarda muhafaza edilen klasörlerin ve bantların hali üzüntü verici bir bakımsızlık arz ediyor. Rastgele bir saklama mantığı içinde açık-kapalı dolaplara ve raflara serpiştirilmiş. Kapağı olmayan açık rafların bir köşesinde, içinde ne olduğu bilinmeyen sarılı paketler, bir başka köşesinde kitaplar ve yoğun bakımsızlık ve toz içinde sergilenen nadide çalgılar var. Bu çalgıların büyük bir kısmı halk çalgısı. Alan araştırmalarında kaynak kişilerden alınmış olmalı; bir kısmı da her halde arşive hediye edilmiş.
Birkaç masa ve sandalye ile süslü oda, araştırmacılara hizmet verebilecek bir halde değil. Aslında, bir arşiv odası da değil; çünkü arşiv hizmeti vermeye dönük bir tasnifi bulunmuyor, veri tabanları hazırlanmamış, koruma adına bilimsel bir düzen ve sağlıklı bir ortam yok. Bakımsız halde bulunan müzik eserlerinin neler olduğu, nerelerden alındığı, kimliği, türü, sayısı vs. belli de değil. Belki bir yerlerde kayıtlı ama bunları bilecek, bulacak ve hizmet verebilecek uzmanları da yok. Ve en önemlisi yıllardır kilitli bir halde duruyor.
Her türlü duygu ve düşünceleriniz için bize buradan ulaşabilirsiniz.