Anadolu'da yapılan arkeolojik kazılarda, Milattan önceki dönemlere ait Sümer, Hitit kabartmalarında ve Yunan antik eserlerinde bugünkü bağlamaya benzer sazlara rastlanılmıştır. Ancak, bu konuda yakın tarih ile bağlantı sağlayan somut verilerin olmayışı, bu kalıntıların görünümden öteye değerlendirilmemesi sonucunu doğurmuştur. Zira bağlama formlu çalgılar (literatürlerde adlandırma genellikle "Laute"dir) hakkında var olan en eski yazılı bilgiler; genellikle Çin kaynaklarında ve yaklaşık M.S. 1. yüzyıldan itibaren başlamaktadır. Bu nedenle araştırmacıların çoğunluğu tarafından, büyük göçler sonrası Asya'dan Anadolu'ya getirilen "Kopuz"un, bağlama ve bağlama formlu çalgıların menşei olduğu görüşü temel alınmaktadır. Her ne kadar konunun inanç boyutu doğrultusunda Şamanizm bağlantısı ile bu görüş desteklense de, Anadolu gibi önemli bir kültür coğrafyasında böylesine bir boşluk olduğunu ve bu boşluğun tarihin çok ileri bir döneminde salt taşınma yoluyla dolduğunu düşünmek akılcı değildir. Kaldı ki; bağlama formlu çalgılarda gelişmişlik, çeşitlilik, çalım zenginliği, geniş kullanım özellikleri vb. noktalar göz önüne alındığında Anadolu'nun çok ileride olduğu açıktır. Buradan hareketle, ateşin ilk nerede ve kimin tarafından bulunduğunun bilinmesi kadar karmaşık bu konuda, Asya ve Anadolu toplumlarının çalgı yaratma ve kullanma kültürünün bir arada düşünülüp değerlendirilmesi daha doğru olacaktır.