Zülfü Livaneli, 1946 senesinin 20 Haziran gününde Konya şehrinde doğmuştur. Babası Mustafa Sabri Bey, annesi Şükriye Hanım'dır. Sanatçının asıl adı, Ömer Zülfü Livaneli'dir. Dedesi Artvin'in Livane sancağında doğmuştur. Soyadı buradan gelmektedir. Çocukluğunda müziğe ilgi duymaya başlamış ve ilk enstrümanı bağlama olmuştur.
1964 senesinde Ülker Hanım'la hayatını birleştiren Zülfü Livaneli'nin bu evlilikten 1966 senesinde bir kızı dünyaya geldi.
Siyasi meselelerden dolayı 1971 senesindeki ihtilal sonrasında hapishane günleri başlayan Livaneli, 1972 senesinde tahliye olup, İsveç'e gitti. Burada bir sene müzik eğitimi aldı. 1973 senesinde ilk albümünü yayınladı. Bu albüm Belçika'da satışa sunuldu. Saz eşliğinde kullandığı batı enstrümanları zengin bir altyapı oluşturuyordu.
1976 senesinde "Otobüs" adlı filmin müziklerini oluşturan Zülfü Livaneli, sonraki zamanlarda da filmler için besteler yapmaya devam etti.
1978 senesinde "Nazım Türküsü" çalışmasında, Nazım Hikmet şiirlerini besteleyerek bir araya getirdi. Dünyaca ün yapmış bir çok sanatçıyla çalışmaya başladı. Mikis Theodorakis ve Maria Faranduri ile birlikte birçok ülkede konserler gerçekleştirdi.
1986 senesinde Issyl - Kul Forumunda bulundu. 1987 senesinde ilk sinema denemesini gerçekleştirdi. "Yer Demir Gök Bakır" isimli bu film, German Camera Award ve San Sebastian International Film Festival kuruluşlarınca ödül aldı.
1988 senesinde diğer sinema deneyimi olan "Sis" filmini çekti. Bu filmden de ödüller kazandı.
1993 senesinde üçüncü denemesi "Şahmaran" filmi sinemaseverlerin beğenisine sunuldu. Bu filmde kullandığı müzikler, alandaki son çalışmasıydı.
1996 senesinde Paris şehrindeki UNESCO kendisini büyükelçi seçti.
Birçok kitabı yayınlanan Zülfü Livaneli, 1999 senesinde İstanbul Büyükşehir Başkanlığına adaylığını koydu. 2002'de CHP İstanbul'dan milletvekilliği yaptı. 2004 senesinde bağımsız milletvekili olarak yoluna devam etti.
2006 senesinde Theodorakis ödülünü kazandı. Bu ödüle Türk - Yunan dostluğuna katkıları için layık görüldü.
Yayınladığı yedi kitabı, yirmi beş albümü, üç yüzden fazla bestesi ve üç sinema filmi mevcuttur. Kitapları Çin'de, İspanya, Kore ve Almanya gibi ülkelerde çok satanlar arasında yer almıştır.
Müzisyen, siyasetçi, yazar ve yönetmenliği en iyi şekilde gerçekleştiren Livaneli bir gazetede halen yazarlık yapmakta ve elçilik görevine devam etmektedir.